Hofje Codde en Van Beresteijn

Het Hofje van Codde en Beresteijn is een hofje in de Nederlandse stad Haarlem. Het huidige hofje dateert uit 1968 en is een samenvoeging van twee elders gesloopte hofjes: het Hofje van Codde en het Hofje van Beresteijn. Het Hofje van Codde en Beresteijn is gelegen aan de Jos Cuypersstraat in de Geschiedschrijversbuurt in Haarlem Zuid-West, vlak bij de Kathedrale basiliek Sint Bavo.

De stichter van het Hofje van Codde was Pieter Jansz Codde, kapelaan van de Sint Bavokerk aan de Grote Markt te Haarlem. In zijn testament van 1598 bepaalde Codde dat er van zijn nalatenschap onder ander een hofje gebouwd moest worden voor arme oudere vrouwen. Het hofje werd in 1609 gebouwd aan het Klokhuisplein in het centrum van Haarlem. Het Hofje van Codde werd ook wel 't Spoorwaterhofje genoemd, naar de executeur-testamentair en de eerste regent van 't hofje Hendrick Spoorwater.

Door de bouw van het concertgebouw en de uitbreiding van drukkerij Joh. Enschedé en Zonen, beiden aan het Klokhuisplein, moest het hofje wijken. Er werd een nieuw hofje gebouwd aan de Lange Herenstraat, vlakbij het Station Haarlem, naast het Hofje van Beresteijn. Dit voormalige hofje is nog te zien op de kaart van Haarlem uit 1883 als complex 'a' tussen de gesloopte Lange Molen steeg en de Lange Herenstraat.^[1]

Het Hofje van Beresteijn is vernoemd naar kunstschilder Claes van Beresteyn. Net als Codde had Beresteijn bij testament bepaald dat uit zijn nalatenschap een hofje gebouwd moest worden voor arme rooms-katholieke oude mannen of vrouwen. Berensteijn overleed in 1684, het hofje werd gebouwd in 1688 aan de Lange Herenstraat. Het onderhoud van het hofje is lange tijd betaald uit de verkoop van schilderijen van Beresteijn die onder andere in het Louvre in Parijs te vinden zijn. Dit voormalige hofje is nog te zien op de kaart van Haarlem uit 1883 als complex 'b' tussen de gesloopte Lange Molen steeg en de Lange Herenstraat.^[1]

Door veranderingen aan het Stationsplein te Haarlem in de jaren zestig van de 20e eeuw moesten de twee hofjes verdwijnen. Beide hofjes werden in 1967 gesloopt om plaats te maken voor kantoren en hoogbouw. Besloten werd een nieuw hofje te bouwen aan de J. Cuyperstraat in de Geschiedschrijversbuurt van Haarlem, vlak bij de Kathedrale basiliek Sint Bavo. Het nieuwe hofje werd ontworpen door architect J.H. van der Laan. Er kwamen 18 huisjes gelegen rond een binnenhof. Het Hofje Codde en Van Beresteijn is bestemd voor vrouwen van 60 jaar en ouder die katholiek zijn, of enige affiniteit hebben met het katholieke geloof. Het hofje werd officieel geopend op 30 augustus 1969. Qua opzet is het Hofje Codde en Van Beresteijn nog steeds herkenbaar als hofje, echter de architectuur is typisch voor de jaren zestig en zeventig van de 20e eeuw.

Zie de categorie Hofje Codde en van Beresteyn van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.