Callistopteris

Callistopteris
Callistopteris baldwinii
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Clade:Tracheophyta
Clade:Euphyllophyta
Clade:Monilophyta
Klasse:Polypodiopsida
Orde:Hymenophyllales
Familie:Hymenophyllaceae (Vliesvarenfamilie)
Geslacht
Callistopteris
Copel. (1938)
Typesoort
Callistopteris baldwinii (D.C. Eat.) Copel. (1938)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Callistopteris op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Callistopteris is een geslacht van zeven soorten varens uit de vliesvarenfamilie (Hymenophyllaceae). Het zijn kleine tot middelgrote lithofytische varens uit de tropische gebieden van de Stille Oceaan en Zuid-Amerika.

Naamgeving en etymologie

  • Synoniemen: Cephalomanes subgen. Callistopteris (Copel.) K.lwats. (1984)

De botanische naam Callistopteris is afgeleid van de nimf Callisto en van het Oudgriekse πτερίς, pteris (varen).

Kenmerken

Callistopteris-soorten zijn kleine tot middelgrote overblijvende varens met korte, dikke behaarde rizomen en talrijke, stevige wortels. De bladsteel en de bladspil zijn eveneens bezet met lange, bruine haren. De bladen kunnen tot 40 cm lang worden en zijn drie- tot viervoudig geveerd.

De sporenhoopjes zitten op de tot buiten het blad verlengde nerven op de top van de blaadjes, en dragen buisvormige dekvliesjes met een receptaculum, een haarvormig uitgroeisel van het sporenhoopje, dat als een borsteltje boven het dekvliesje uit steekt.

Habitat en verspreiding

Callistopteris-soorten zijn lithofytische planten, vooral groeiend op vochtige rotswanden, van de eilanden uit equatoriale en tropische gebieden van de Stille Oceaan, met één soort uit Zuid-Amerika.

Taxonomie en fylogenie

Alhoewel Callistopteris door sommige botanici als subgenus van Trichomanes werd beschouwd, is volgens de taxonomische beschrijving van Smith en anderen uit 2006 het geslacht een monotypische groep binnen de vliesvarenfamilie[1].

Het geslacht omvat naargelang de bron vijf tot zeven soorten. De typesoort is Callistopteris baldwinii.

Soortenlijst

  • Callistopteris apiifolia (Presl) Copel. (1938)
  • Callistopteris baldwinii (D.C. Eat.) Copel. (1938)
  • Callistopteris baueriana (Endl.) Copel. (1938)
  • Callistopteris calyculata Copel. (1938)
  • Callistopteris muluensis Iwatsuki (1965)
  • Callistopteris polyantha (Hook. in Night.) Copel. (1938)
  • Callistopteris superba (Backh. ex T.Moore) Ebihara & K.Iwats. (2006)
Bronnen, noten en/of referenties
  • (en) JSTOR Plant Science
  • (en) Family Trichomanaceae, genus Callistopteris - World species list
  • (en) genus:callistopteris in The International Plant Names Index (IPNI)
  1. ↑ A.R. Smith, K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider, P.G. Wolf, 2006: A classification for extant ferns. Taxon. 55 (3), 2006, blz. 705–731. (en) . Gearchiveerd op 7 februari 2012.