Bombylius

Bombylius
Gewone wolzwever (Bombylius major)
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Arthropoda (Geleedpotigen)
Klasse:Insecta (Insecten)
Orde:Diptera (Tweevleugeligen)
Onderorde:Brachycera (Vliegen)
Familie:Bombyliidae (Wolzwevers)
Onderfamilie:Bombyliinae
Geslacht
Bombylius
Linnaeus, 1758
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Bombylius op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Insecten

Bombylius is een vliegengeslacht uit de familie van de wolzwevers (Bombyliidae).[1] De wetenschappelijke naam werd gepubliceerd in 1758 door Carl Linnaeus in zijn Systema naturae. Er zijn uit Nederland en omgeving negen soorten van dit geslacht bekend.[2]

Biologie

De larven leven in de nesten van zandbijen. De vrouwtjes hebben een karakteristiek eileggedrag. Ze worden vaak gezien dicht boven de grond vliegend op zoek naar de nesten van zandbijen. Als een vrouwtje een nest gevonden heeft blijft ze voor het nestopening zweven en schiet na enkele seconden een ei in het gat.[3][4] Dit gebeurt met een korte slingerbeweging van het achterlijf. Dit wordt weergegeven in bijgaande animatie. Deze animatie is 30 keer vertraagd. Het wegschieten gebeurt in werkelijkheid in ongeveer 0,1 seconde.

Bombylius venosus schiet haar ei in een gat

Het vrouwtje heeft een structuur (zandkamer) aan het achterlijf waarin zand of stof kan worden opgeslagen.[5] Als een vrouwtje met het achterlijf in los zand zit wordt daarmee de zandkamer gevuld. Het ei wordt voor het wegschieten met het zand bepoederd. Waarschijnlijk is dit nodig om het ei minder kleverig te maken.

Soorten

In Nederland zijn drie soorten minder zeldzaam :

  • Bombylius discolor Mikan, 1796 (Gevlekte wolzwever)
  • Bombylius major Linnaeus, 1758 (Gewone wolzwever)
  • Bombylius venosus Mikan, 1796 (Zwartborstelwolzwever)
Uitgebreide soortenlijst 
Bronnen, noten en/of referenties
  1. (en) Evenhuis, N.L. & Greathead, D.J. (2003) World catalog of bee flies (Diptera: Bombyliidae) web site. [1]
  2. Smit J.T. (2013): Veldtabel wolzwevers van Nederland. EIS-Nederland Kenniscentrum insecten (pdf). Gearchiveerd op 28 maart 2022.
  3. Wijngaard W (2013) : Het eileggedrag van enkele soorten wolzwevers. De Vliegenmepper 22 nr 2 pp 13-15 (pdf) (Internet Archive)
  4. (en) Wijngaard W (2012) : Control of hovering flight during oviposition by two species of Bombyliidae. Proc. Neth. Ent. Soc. Meet. 23. pp 9-20.
  5. (en) Yeates D.K. (1994) : The cladistics and classification of the Bombyliidae (Diptera : Asiloidea). Bull. Am. Mus. Nat. Hist. 219. AMNH, NewYork, NY, USA.