Andy Malengier

Parkbegraafplaats Wervik

Andy Malengier (Ieper, 9 juni 1971) is een Belgische tuin- en landschapsarchitect afkomstig uit Wervik. Hij is vooral bekend voor zijn ontwerpen voor begraafplaatsen en funeraire kunstwerken en de herinrichting van dorpskernen. Het uitgangspunt van zijn projecten is de invloed van de inrichting van de buitenruimte op het welzijn van de mens.[1]

Levensloop

Malengier was reeds op jonge leeftijd geïnteresseerd in tekenen, de natuur en landschappen.[2] Als inwoner van de Westhoek beleefde hij zijn jeugd tussen de militaire begraafplaatsen die een blijvende indruk op hem maakten.[3]

Op 15-jarige leeftijd ging Malengier in Gent naar de Artistieke Humaniora van Sint-Lucas waar hij les kreeg van Gilbert Decouvreur, die een grote invloed op hem had.[2][3]

Na zijn humaniora studie behaalde hij het diploma van tuin- en landsarchitect in de Hogeschool van Gent.[4] Na zijn studies werkte hij enkele jaren als zelfstandig tuinarchitect en volgde een postgraduaat aan de afdeling Monumenten- en Landschapszorg aan de Academie voor Schone Kunsten van Antwerpen, dat hij vervroegd stopzette. Omdat hij dienstdoend hoofd werd van de groendienst van Wervik. Drie jaar later startte hij zijn eigen ontwerpbureau.[4][5]

Begraafplaatsen, funeraire kunst en grafmonumenten.

De aanleg van begraafplaatsen speelt een belangrijke rol in zijn oeuvre.[6] Malengier legt de nadruk op het landschap en intiemere besloten plaatsen als kader voor herdenking en ceremonieel afscheid.[3]

Grafmonument Zusters van Onze Lieve Vrouw van 7 Weeën - Ruiselede

In 1999 kreeg hij de opdracht voor de herinrichting van de Parkbegraafplaats in Wervik en won hiermee de "International Funeral Award".[3] Zijn ontwerp trok de aandacht van curator Jan Hoet die hem in 2000 uitnodigde om de uitbreiding van de begraafplaats van de Parkabdij in Heverlee te ontwerpen in het kader van de tentoonstelling "Epifanie. Actuele kunst en religie".[6]

In 2007 won hij de Internationale Funeral Award voor zijn ontwerpen van vier begraafplaatsen van Zonnebeke, Beselare, Passendale en Geluveld.[7]

Daarna kon voor de gemeente Zonnebeke vier begraafplaatsen inrichten, vele andere volgden,[3] waaronder de renovatie van de Duitse militaire begraafplaatsen in Langemark en Vladslo[8] en het ontwerp voor het Brothers in Arms Memorial in Zonnebeke.[5]

Als "funeraire kunstenaar"[9] ontwerpt hij monumenten op begraafplaatsen, zoals het Brothers in Arms Memorial in Zonnebeke,[5] en herdenkingsmonumenten voor overleden kinderen, het grafmonument voor de Zusters Onze-Lieve-Vrouw van de 7 weeën in Ruiselede, columbariummonumenten, specifieke kunstwerken op begraafplaatsen zoals "Epifanie" in Heverlee en grafmonumenten voor particulieren.[9]

Dorpskernen en openbare tuinen

Naast begraafplaatsen staat Malengier bekend als dorpskernvernieuwer. Hij zet zich af tegen het modernisme dat de neiging heeft om vol te bouwen terwijl de mensen behoefte hebben aan leegte, ruimte en rust. Belangrijk voor hem is dat zijn ontwerp opgaat in de omgeving waardoor de tussenkomst van de architect bijna onzichtbaar wordt.[10]

Dorpskern Zillebeke

De vernieuwing van de dorpskern van Oostnieuwkerke in 2009 was een voorbeeld voor Vlaanderen.[11] Naar Engels voorbeeld was het uitgangspunt om de dorpskern terug te geven aan de mens door een groenere dorpskern te integreren in het landschap.[11][12] Dit dorpsplein werd door de Vereniging voor Openbaar Groen gelauwerd met de titel "Groene Lente".[12]

In 2022 maakte hij het ontwerp voor de nieuwe pastorietuin van het kunstenaarsdorp Deurle[13]. Hij zorgde op die manier voor een verbinding tussen de dorpskern en de Leiemeersen.[13] Daarnaast had hij projecten in Zillebeke, Ichtegem, Oostrozeke, Geluwe en Houthulst.

Hij stond ook in voor het ontwerp van het landschapspark "De Mandelmeersen" in Oostrozebeke.[14]

Schoolomgevingen

Als landschapsarchitect ontwierp de binnentuin van de kunstacademie van Harelbeke, de schoolomgeving van De Ginste en de basisschool "De Ster" en de Freinetschool in Poperinge.

Private projecten

Hij ontwierp de landschapstuinen voor een aantal woonprojecten en is als landschapsarchitect actief voor private projecten en opdrachten van bedrijven.

Lezingen

Wegens zijn filosofische en spirituele benadering van zijn ontwerpen[10] is hij een veel gevraagd spreker voor voordrachten en lezingen, verspreid over gans Vlaanderen en ingericht door openbare besturen, openbare instellingen, serviceclubs, organisaties, bedrijven en privé-initiatieven. Hij was ook enkele keren te gast als spreker in Wallonië, Frankrijk, Nederland en Letland.[4]

Prijzen

  • Met het ontwerp voor de parkbegraafplaats van Wervik won Malengier in 1999 de International Funeral Award (IFA).[5][15]
  • In 2004 won Malengier de international Funeral Award (IFA) in de categorie funeraire kunst voor het ontwerp van een aantal grafzerken een onderscheiding voor kreeg.[15]
  • In 2007 won Malengier de international Funeral Award (IFA) met de realisatie van 4 begraafplaatsen voor de gemeente Zonnebeke.[15]

Uitgevoerde ontwerpen (selectie)

Begraaf- & herdenkingsplaatsen

  • Herinrichting begraafplaats Kapellen[25]
  • Herinrichting begraafplaats De Ginste Oostrozebeke[26]
  • Herinrichting begraafplaats Sint-Lodewijk Deerlijk
  • Herinrichting begraafplaats Ter Ruste Poperinge[27]
  • Herinrichting begraafplaats Moorslede[28]
  • Herinrichting begraafplaats Dadizele[28]
  • Herinrichting begraafplaats Wachtebeke
  • Nieuwe begraafplaats Proven[29]
  • Uitbreiding begraafplaats Zandvoorde
  • Inrichting sterretjestuin & begraafbos parkbegraafplaats Wervik[30]
  • Begraafplaats Watou
    Begraafplaats Watou
  • Begraafplaats Geluveld
    Begraafplaats Geluveld
  • Begraafplaats Vleteren
    Begraafplaats Vleteren
  • Begraafplaats Poperinge
    Begraafplaats Poperinge

Funeraire kunst - Grafmonumenten

  • AMA – ArsMoriAndi – Een nieuwe vorm van asbezorging[31]
  • Grafmonument Zusters Onze-Lieve-Vrouw van 7 Weeën, begraafplaats Ruiselede
  • Oostnieuwkerke
    Grafmonument familie Leus – Van Damme, begraafplaats Drongen
  • Urnenzerken, columbarium en meubilair, begraafplaats De Panne

Dorpskernen

Openbare tuinen & parken

Bedrijventerreinen en privétuinen

In België heeft Malengier de groenaanleg rond bedrijvencomplexen en funeraria en talrijke privétuinen aangelegd of heraangelegd en vernieuwd.[4]

Tentoonstellingen

  • Epekeina – Grensverbeelding – Kunstroute langs Halluin, Menen, Wervicq-Sud en Wervik van 20 april tot 14 juli 2013, Epekeina, op de parkbegraafplaats van Wervik[35]
  • Lammerantkapel Ieper, tentoonstellingsroute ZontArt, foto’s en diavoorstelling van ontwerp Malengier in opdracht van Zonta Ieper, 14 november 2009[4]

Publicaties

  • Stadskrant Poperinge. ‘Voor eeuwig een prachtige rustplaats’, pagina 16-18, Auteur Bart Wemaere
  • Boek ‘Adventures in Eden’ Country Garden, pagina 196-199. Auteur Carolyn Mullet, ISBN 978-1-60469-846-6
  • Vaktijdschrift CG Concept. ‘De gemeentelijke hovingen van Wevelgem’. Editie 01/2019. Auteur Paul Geerts

Zie ook

  • Persoonlijke website

Referenties

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Artistiek Salon met Andy Malengier. Uit in Ieper (1 februari 2022). Geraadpleegd op 24 april 2024.
  2. a b Andy Malengier over eigen werk. VZW Archipel (4 oktober 2018). Geraadpleegd op 23 april 2024.
  3. a b c d e Gheeraert, Tom, "Andy Malengier ontwierp al tal van begraafplaatsen: “Afscheid nemen in mooi kader is belangrijk”", KW. Geraadpleegd op 23 april 2024.
  4. a b c d e Andy Malengier Landschapsarchitecten. Andy Malengier. Geraadpleegd op 24 april 2024.
  5. a b c d Omtrent Andy Malengier. The Brothers In Arms Memorial Park. Geraadpleegd op 24 april 2024.
  6. a b De Smet, Erik, "Andy Malengier Tuin- en landschapsarchitect: ‘Water, gras en bomen zijn de ingrediënten van de stilte’", Kerk en Leven, 10 augustus 2011. Geraadpleegd op 23 april 2024.
  7. Capoen, Tijl, Begraafplaats bekroond met Funeral Award. Begraafplaats bekroond met Funeral Award. De standaard. Geraadpleegd op 15 mei 2024.
  8. (2017). Duitse oorlogskerkhoven Boomgaarden van de dood. Groen contact 2017
  9. a b Grafmonumenten. F. Carton - Straf in Natuursteen. Geraadpleegd op 24 april 2024.
  10. a b c Van Iersel, Hein (1 oktober 2013). Andy Malengier: architectuur als stille aanklacht tegen het modernisme. Stad en Groen 2013
  11. a b Lezing en rondleiding Landschapsarchitect Andy Malengier. Groenmagazine. CG Concept (19 september 2018). Geraadpleegd op 24 april 2024.
  12. a b Vercruijsse, Mieke, Groe(n)tjes uit Staden!. vzw Pasar. Geraadpleegd op 24 april 2024.
  13. a b c Mynsberghe, Erwin, "Gespaard van de ontwikkelaars en nu open voor iedereen: fraaie pastorietuin midden in Deurle is klaar", Het Nieuwsblad, 16 augustus 2022. Geraadpleegd op 24 april 2024.
  14. "Oostrozebeke krijgt natuurgebied de Mandelmeersen", KW, 19 augustus 2014. Geraadpleegd op 25 april 2024.
  15. a b c "Wervikaan mag begraafplaats ontwerpen", Het Laatste Nieuws, 14 augustus 2014. Geraadpleegd op 24 april 2024.
  16. a b NWS, VRT, Ook in de dood heeft iedereen recht op schoonheid. vrtnws.be (1 november 2016). Geraadpleegd op 24 april 2024.
  17. Dienst Toerisme, Wervik, Parkbegraafplaats. Stad Wervik. Geraadpleegd op 24 april 2024.
  18. Open Monumentendag. Open monumentendag 14-09-2008 BROCHURE. Diensten voor cultuur en toerisme van Heuvelland Ieper Langemark-Poelkapelle Mesen Poperinge Vleteren Zonnebeke en de gidsenkringen. (14 september 2008). Geraadpleegd op 29 april 2024.
  19. Sint-Martinuskerk (Sint-Martens-Bodegem, Dilbeek) Haalbaarheidsstudie tot nevenbestemming. Gemeente Dilbeek en Kerkbestuur Sint-Martens-Bodegem (201-02-01). Geraadpleegd op 29 april 2024.
  20. Bonneure, Kristien, Leven in de begraafplaats. STIL LEVEN MET EN ZONDER WOORDEN (16 november 2020). Geraadpleegd op 29 april 2024.
  21. INRICHTING BEGRAAFPLAATS MET AMA-SET.
  22. a b ieper I zillebeke. Openbaar groen.be. Geraadpleegd op 29 april 2024.
  23. Malegier, Andy, Begraafplaats Vleteren / Troostende schoonheid [VIDEO]. Groenmagazine voor openbare, semi-openbare en particuliere ruimten. CG Concept (31 oktober 2018). Geraadpleegd op 29 april 2024.
  24. Malengier wint ontwerpwedstrijd begraafplaats Watou. Stad+Groen (22 april 2014). Geraadpleegd op 24 april 2024.
  25. Begraafplaats te Kapellen krijgt nieuwe urnenkelders en kubus-columbaria. Uitvaart Vlaanderen (1 maart 2016). Geraadpleegd op 24 april 2024.
  26. a b Begraafplaatsen: herinrichting. Gemeente Oostrozebeke. Geraadpleegd op 29 april 2024.
  27. Opwaardering van begraafplaats Ter Ruste afgewerkt. Bart Dewulf – Silke Geryl.
  28. a b Feys, Bert, "Begraafplaatsen in Dadizele en Moorslede officieel ingehuldigd", KW, 19 oktober 2023. Geraadpleegd op 29 april 2024.
  29. Maertens, Christophe, "Plannen voor de nieuwe begraafplaats in Proven klaar: “We kiezen voor een zichtbare link met het landschap”", hln.be, 26 november 2020.
  30. "Wervik maakt werk van sterretjestuin en begraafbos: “Opnieuw een weg van vernieuwing inslaan”", Nieuwsblad. Geraadpleegd op 29 april 2024.
  31. ANDY MALENGIER // BELGIË (24 april 2024). Geraadpleegd op 24 april 2024.
  32. Dorpskern, Oostnieuwkerke. databank publieke ruimte. Geraadpleegd op 29 april 2024.
  33. Wevelgem Gemeentelijke hovingen. Openbaar Groen. Geraadpleegd op 29 april 2024.
  34. De Winter, Oscar, "Nieuw wandelpark in centrum eindelijk klaar", De Standaard, 29 april 2008. Geraadpleegd op 24 april 2024.
  35. Grensverbeelding – Andy Malengier, EPEKEINA, installatie (aula Parkbegraafplaats, enkel open op donderdag, zaterdag en zondag van 14u-17u). Catalogus fietsroute Grensverbeelding en Streekvertelsels (2013). Geraadpleegd op 29 april 2024.